(The Turkish Post) – Diyarbakır’da UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan Amida Höyük’te 2024 yılı kazı çalışmaları tamamlandı. Kazılarda bulunanlar sergilenmeye başlandı. Sergilenen eserler arasında en fazla ilgiyi Cumhuriyetin ilk yıllarında basılan ve Osmanlıca yazımlı paralar çekti. Harf inkılabından önce 1926 yılında basılan sikkede Osmanlıca olarak Türkiye Cumhuriyeti yazıyor.
Hurri-Mitanniler, Bit-Zamanı Krallığı, Asurlular, Urartular, Medler, Persler, Tigran Krallığı, Romalılar, Bizanslılar, Sasaniler, Emeviler, Abbasiler, Mervaniler, Selçuklular, Nisanoğulları, Artuklular, Eyyubiler, Akkoyunlular, Safeviler ve Osmanlı’nın da aralarında yer aldığı birçok medeniyete ev sahipliği yapan Amida Höyüğünde, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle Dicle Üniversitesi (DÜ) Sanat ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İrfan Yıldız başkanlığında 2018’de başlatılan kazı çalışmalarında bugüne kadar 1.800 yıllık su kanalları ve kalorifer sistemi, yaklaşık 1.700 yıllık mezar odaları, 1. Dünya Savaşı’ndan kalma 782 el bombası ve 800 yıllık mermer parçaları gibi kalıntılar ortaya çıkarıldı.
UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan Amida Höyük’te yapılan kazılarda, Selçuklu, Artuklu, Eyyubi, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemine ait birçok eser ortaya çıkarılıp sergilendi.
Kazı başkanı Prof. Dr. İrfan Yıldız, mühürler ve sikkelerin çok önem arz ettiğini belirterek, “Osmanlı dönemine ait, Eyyubi dönemine ait ve bir tanesi de Cumhuriyet dönemine ait olmak üzere toplamda 4 sikkemiz var. Neolitik Çağ’dan Cumhuriyet’e kadar buluntuların gelmesi Amida Höyük’ün önemini daha da artırmaktadır. Bu yıl çıkan verilerle Amida Höyük bin yıl daha geriye gitti. Şu anda milattan önce 8 binde yerleşimin başladığı ve 10 bin yıldır kesintisiz olarak yerleşimin devam ettiği netleşmiş oldu” diye konuştu.
Prof. Dr. İrfan Yıldız, şunları kaydetti: “Cumhuriyet döneminden gelen sikkemiz, 1926 yılında basılan, 1923’te Cumhuriyet’in kurulmasıyla beraber ilk basılan paralar arasındadır. Ön yüzünde palamut ve meşe yaprağı, üstte ay-yıldız hemen sol tarafta Osmanlıca 10 kuruş ibaresi yer almaktadır. Arka yüzde ise buğday başağı ve yine Osmanlıca Türkiye Cumhuriyeti Devleti, yine paranın basım tarihi olan 1926 tarihi vardır. Harf inkılabından önce bu sikke basıldığı için yazılar Osmanlıca yazılmıştır.”