(The Turkish Post) – Bilim dünyasının en prestijli ödüllerinden olan Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülü bu yıl, mRNA COVID -19 aşılarının geliştirilmesini sağlayan keşifleri nedeniyle sırasıyla Macaristanlı bilim insanı Katalin Kariko ve Drew Weismann’a verildi.
Ödül, İsveç’in Karolinska Enstitüsü tıp üniversitesinin Nobel Meclisi tarafından seçiliyor ve ayrıca 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1 milyon dolar) ile birlikte geliyor.
Kurumdan yapılan açıklamada, “Fizyoloji veya Tıp alanında 2023 Nobel Ödülü, COVID-19’a karşı etkili mRNA aşılarının geliştirilmesini sağlayan nükleozit baz modifikasyonlarına ilişkin keşifleri nedeniyle Katalin Karikó ve Drew Weissman’a verildi” denildi.
Kariko, 2022 yılına kadar BioNTech’te kıdemli başkan yardımcısı ve RNA protein replasmanı başkanıydı ve o zamandan beri şirketin danışmanı olarak görev yapıyor. Kariko ayrıca, Macaristan’daki Szeged Üniversitesi’nde profesör ve Pennsylvania Üniversitesi Perelman Tıp Fakültesi’nde yardımcı profesör olarak görev yapıyor.
Kariko, daha önce, mRNA’nın herhangi bir terapötik kullanımına karşı büyük bir engel olarak görülen, bağışıklık sisteminin laboratuvar yapımı mRNA’ya karşı inflamatuar bir reaksiyon başlatmasını önlemenin bir yolunu bulmuştu.
Macar biliim insanı, Perelman School’da aşı araştırmaları alanında profesör olan Weissman ile birlikte 2005 yılında, mRNA’nın genetik kodunu yazan moleküler harfler olan nükleozitlerde yapılan ayarlamaların, mRNA’yı bağışıklık sisteminin radarı altında tutabileceğini gösterdi.
Karolinska Enstitüsü Nobel Asamblesi üyesi Rickard Sandberg ödül duyurusunun ardından şunları söyledi:
“Bu yılki Nobel Ödülü, mRNA’nın bağışıklık sistemiyle nasıl etkileşime girdiğine dair anlayışımızı temelden değiştiren ve son pandemi sırasında toplum üzerinde büyük bir etkisi olan temel bilim keşiflerini takdir ediyor”
Tıp ödülü bu yılki ödüllerin başlangıcı olurken, diğer beş ödül de önümüzdeki günlerde açıklanacak.
NOBEL ÖDÜLLERİ HAKKINDA
İlk kez 1901 yılında İsveçli dinamit mucidi ve zengin işadamı Alfred Nobel tarafından oluşturulan ödüller bilim, edebiyat ve barış alanlarındaki başarıların yanı sıra daha sonraki yıllarda ekonomi alanındaki başarılara da veriliyor.
İsveç Kralı, Nobel’in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık’ta Stockholm’de düzenlenecek bir törenle ödülleri takdim edecek ve ardından belediye binasında görkemli bir ziyafet verilecek.
Geçen yılın tıp ödülü, günümüz insanının soyu tükenmiş bir akrabası olan Neandertal’in genomunu dizilemesi ve daha önce bilinmeyen bir insan akrabası olan Denisovalıları keşfetmesi nedeniyle İsveçli Svante Paabo’ya verildi.
Geçmişteki diğer ödül sahipleri arasında penisilinin keşfiyle 1945 ödülünü paylaşan Alexander Fleming ve insan kan gruplarını keşfiyle 1930’da Karl Landsteiner yer alıyor.