(The Turkish Post) – Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Ofisi, Kasım 2023 ile Nisan 2024 tarihleri arasında İsrail’in saldırılarını sürdürdüğü Gazze’de savaş suçu teşkil edebilecek sivillerin öldürülmesi ve uluslararası hukuk ihlallerine ilişkin raporunu paylaştı.
AA’nın aktardığına göre, sivillere yaygın veya sistematik saldırıların insanlığa karşı suç teşkil edebileceği belirtilen raporda, ulusal, etnik veya dini bir grubu tamamen veya kısmen yok etme niyetiyle yapılan saldırıların ise ‘soykırım suçu’ teşkil edebileceği uyarısı yapıldı.
‘ÖLÜMLERİN YÜZDE 80’İ KONUT VE BENZER MEKANLARDA YAŞANDI’
Raporda, İsrailli yetkililerin, çatışmanın sona ermesinin Gazze’nin tamamen yıkılmasına ve Filistin halkının göçüne bağlı olduğu yönündeki tekrarlanan açıklamalarına dikkat çekilerek, Filistinlilere yönelik ayrımcılığı, düşmanlığı ve şiddeti, hatta Filistinlilerin ortadan kaldırılmasını meşrulaştırma çabalarına yönelik açıklamaların da belgelendiği kaydedildi.
BM İnsan Hakları Ofisi’nin Gazze’de saldırılar, bombardımanlar ve diğer saldırı eylemleri sonucu öldürülenlerin kişisel bilgilerini doğruladığı aktarılan raporda, “Bu ölümlerin şu ana kadar yaklaşık yüzde 70’inin çocuk ve kadın olduğunu tespit ettik. Bu durum, ayrımcılık ve orantılılık da dahil uluslararası insancıl hukukun temel ilkelerinin sistematik olarak ihlal edildiğini gösteriyor. Doğrulanmış ölümlerin yaklaşık yüzde 80’i konut veya benzeri mekanlarda öldürüldü. Bunların yüzde 44’ü çocuk ve yüzde 26’sı kadın” ifadeleri kullanıldı.
UAD’NİN GEÇİCİ TEDBİR KARARLARI HATIRLATILDI
Gazze’deki korkunç ve muhtemel vahşet suçları için hesap verilmesi yönünde çağrı da yapılan raporda, “Uluslararası Adalet Divanı’nın (UAD) geçici tedbirlerle ilgili kararlarında, İsrail’in soykırım ve bununla ilişkili yasaklanmış davranışları önleme, koruma ve cezalandırma konusundaki uluslararası yükümlülüklerinin altını çizdi” denildi.
Raporda görüşlerine yer verilen BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk de İsrail’in bu yükümlülüklere tam olarak ve acilen uymak zorunda olduğunu vurguladı. Türk, raporda yer alan ihlaller, İsrail’in Gazze’nin kuzeyindeki saldırıları ve BM Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nın (UNRWA) faaliyetlerini etkileyen mevzuatı kabul etmesi dahil en son yaşanan göz önüne alındığında, İsrail’in uluslararası yükümlülüklerine uymasının daha kritik ve acil olduğunu bildirdi.
‘HUKUK İHLALİ RİSKİ VARSA DESTEĞİN SONA ERDİRİLMESİ GEREKİR’
Uluslararası hukukun ciddi şekilde ihlal edildiğine ilişkin iddiaların güvenilir ve tarafsız yargı organları aracılığıyla gerektiği gibi soruşturulması gerektiğinin altını çizen Türk, ilgili tüm bilgi ve delillerin toplanıp saklanmasının önemine işaret etti.
Türk, ülkelerin vahşet suçlarını önlemek için harekete geçme yükümlülüklerini hatırlatarak, mevcut çatışmayla ilgili olarak Uluslararası Ceza Mahkemesi dahil hesap verebilirlik mekanizmalarının çalışmalarını desteklemeleri gerektiğine de işaret etti.
Birleşmiş Milletler üyesi ülkelere uluslararası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerine uygun olarak çatışmaya taraf olan bir ülkeye silah satışı veya transferinin yanı sıra askeri, lojistik veya mali desteklerini değerlendirme çağrısında bulunan Volker Türk, “Bu desteğin uluslararası hukukun ciddi şekilde ihlal edilmesi riskini taşıması halinde bu desteğin sona erdirilmesi gerekir” ifadelerini kullandı.
‘İHLALLER, BİR YIL SONRA BİLE AZALMADAN DEVAM EDİYOR’
Türk, “Sivillerin eşi benzeri görülmemiş düzeyde öldürülmesi ve yaralanmasının, uluslararası insancıl hukukun temel ilkelerine, yani saldırıda ayrımcılık, orantılılık ve önlem ilkelerine uyulmamasının doğrudan bir sonucu olduğunu gösteriyor. Maalesef belgelenen bu ihlaller, savaşın başlamasından bir yıl sonra bile azalmadan devam ediyor” dedi.
Gazze’deki şiddetin acilen durması gerektiğini de vurgulayan Türk, esirler ve keyfi olarak gözaltında tutulan Filistinlilerin serbest bırakılmasının yanı sıra Gazze’ye büyük ölçekte insani yardımların ulaştırılması gerektiğinin de altını çizdi.